Logica is de wetenschap die zich bezighoudt met de formele regels van het redeneren die traditioneel door de filosofie wordt bestudeerd, maar ook van toepassing in zowat elke vakdiscipline die daartoe ambtshalve genoodzaakt. Formele logica wordt ook al eens de leer van het strenge betoog genoemd, met strikte richtlijnen om tot legitieme uitspraken te komen. In dit bericht, bij aanvang het bredere raamwerk dat we als universeel kunnen beschouwen, aangevuld met een selectie economische paradoxen zoals deze vooral gekend zijn binnen het vigerende A-blok, of dat wat gangbaar is.
Klassieke waardeparadox
De klassieke waardeparadox, ook bekend als diamant-waterparadox, is de schijnbare tegenstrijdigheid dat, hoewel in termen van overleving water zo goed als altijd nuttiger is dan diamant, eenzelfde hoeveelheid diamant in de markt een veel hogere prijs opbrengt. Door de keuze van de twee te vergelijken goederen vergroot de klassieke waardeparadox de veelvuldig optredende verschillen tussen nut, waarde en prijs van goederen en diensten uit.
Paradox van Mandeville
De paradox van Mandeville geeft aan dat de handelingen die in individueel opzicht als ondeugdelijk kunnen worden gezien, voor de maatschappij als geheel hun voordelen kunnen hebben. Als voorbeeld kan een ondernemer dienen die vanuit een behoefte om luxe en aanzien te verwerven hard werkt en succesvol is, zijn motieven zijn op zijn eigen voordeel gericht maar de maatschappij profiteert hiervan economisch, de economie groeit, er zijn belastingopbrengsten voor de overheid, enz.
Paradox van Jevons
In de economie is de paradox van Jevons de stelling dat technologische vooruitgang die de doelmatigheid verhoogt, waarmee een productiefactor wordt gebruikt, er toe neigt de mate van consumptie van die factor te laten stijgen in plaats van te laten afnemen. Deze paradox werd waargenomen door de Engelse econoom William Stanley Jevons in 1865, hij stelde op basis van toepassingen in de steenkool dat men er, in tegenstelling tot wat men logischerwijs zou kunnen verwachten of bij aanvang tot doel stelt, niet op kan rekenen dat technologische verbeteringen het brandstofverbruik verminderen.
Besparingsparadox
De besparingsparadox is het macro-economische verschijnsel dat een collectief besluit om meer te gaan sparen kan leiden tot een lagere totale besparing. Als er meer gespaard wordt, dan wordt er minder geconsumeerd. Maar dat betekent dat er minder geïnvesteerd wordt omdat de totale vraag naar goederen kleiner is, en dat het nationaal inkomen kleiner is dan het geweest had kunnen zijn bij minder besparingen, zodat er bij bepaalde waardes van de spaarquote een kleinere totale besparing optreedt.
Brainstorm
Speltheoretisch kunnen we deze selectie koppelen aan het vigerende nulsomspel, of het niet-coöperatieve spel met incomplete informatie, met logica’s en karakteristieken eigen aan het perceptieveld waarin ze zich ontvouwen maar misschien (lees paradigmashift) ongeldig binnen andere sferen. Logica is dan ook een vak apart, met tal van tegenstrijdigheden zoals middels paraconsistente logica beter begrepen kan worden, tenzij niet-monotone logica wanneer nieuwe kennis beproefde waarheden aan het wankelen brengt. Het aangeboden raamwerk leent zich dan ook tot bedachtzame oefening, onderschatting vaak ongepast.