Beperkte rationaliteit is rationaliteit van de mens in besluitvorming waarbij er rekening wordt gehouden met de beperkte beschikbaarheid van informatie, cognitieve beperkingen en de beperkte tijd om tot een besluit te komen. Deze term werd in 1955 door Herbert Simon bedacht en verwerkt in zijn besluitvormingstheorie. Zie hierin ook een reden om te verwijzen naar het Elaboration Likelihood Model, het vinden van ontbrekende elementen of kennis nemen van alternatieven is niet hetzelfde dan ze in alle integriteit spontaan aanbieden tot nader deskundig onderzoek, een voetnoot.
Gradueel
Binnen het kader van een idealiter fluweelzachte paradigmashift zou het bijzonder zijn dat we dat morgen allemaal prima vinden en dat het overmorgen achter de rug is, ervaring leert anders. Onderzoek verloopt in fasen, net zoals niet iedereen met dezelfde informatie aan de slag gaat of hier überhaupt al enige interesse in heeft. Het is daarentegen een proces van zoeken en vinden, van wikken en wegen, van ongeloof en twijfel, van overprikkeling, mogelijk zelfs angst, aversie en marginalisatie. Kiezen voor een overkoepelende consolidatie is daarom ook geen keuze omdat we dat gewoon leuk vinden, het is een zaak van empathische betrokkenheid, een zaak van bewustwording, van normen, waarden en ethiek.
Patronen
Het grote voordeel van werken met overkoepelende consolidaties is dat het veel eenvoudiger wordt om diverse patronen te onderscheiden, of zelfs eerder niet gekende wereldbeelden te ontdekken. Echter, als delen ontbreken in een model kan er ook geen connectie gemaakt worden zodat denkpistes als potentieel worden uitgesloten, alsof ze er niet zouden zijn maar toch zijn, heel bizar. Dit wil niet per se zeggen dat deze denkpistes soelaas kunnen bieden, we weten het alleen niet omdat we ze niet diepgaander kunnen exploreren. Meer in het bijzonder, door toevoeging ontbrekende elementen ontstaat alvast innerlijk een heel ander wereldbeeld, niet alleen hoopgevend maar ook zorgwekkend, het paradoxale dubbel. Ter nuancering, paradoxaal dubbel in de veronderstelling dat we die denkpistes ook effectief exploreren, in het andere geval wellicht niet meer dan onbegrijpelijk gewauwel in de marge van het bestaan.
Verdrukking
Concreter, ons raamwerk in beschouwing nemend, het zwaartepunt van een samenleving wordt bepaald door de vigerende perceptiesfeer die zich laat kenmerken door een inflatoire vorm van economie, de trend auto-conform stijgende prijzen. Dit wil zeggen dat van de drie-eenheid inflatie-deflatie-biflatie delen onderbelicht worden, in deze zin ondanks potentieel beschikbaar niet als parate kennis opgenomen in de besluitvorming. Paradoxaal genoeg, de geesteswetenschap biedt dan wel handige modellen (ic jahori-venster) om hier meer inzicht te realiseren, toch is het een minderheid die zich hierover gewetensvol ontfermt die in de verdrukking raakt, als roepend in de woestijn om redenen die door nu net die ontbrekende elementen in herinnering te brengen voor de hand liggen, alle bloed, zweet en tranen ten spijt.
Eindeloos
Ervaringskennis laat zich logischerwijs opmerken door ervaring, met andere woorden door ten persoonlijke titel te beleven wat het betekent om deze kwesties in het publieke domein bespreekbaar te stellen. Het goede nieuws is de hoop die we hieruit kunnen ventileren, het slechte dat het discours eindeloos kan verder gaan zonder dat er enige vorm van positieve kentering merkbaar wordt. Hiermee bedoelen we niet dat er geen nobele initiatieven worden uitgerold, het lijkt alleen niet in verhouding tot de haast nietsontziende bolide die binnen het vigerende perceptieveld schijnbaar onwrikbaar het gebeuren bepaalt, het is zo en niet anders.
Onveranderlijk
De paradox wil echter dat ongeacht welke keuze die gemaakt wil worden, een actuele situatie is altijd een expressievorm van biflatie waarin behoud van het redelijke evenwicht kunst is en consensus genoodzaakt. Kortom, in de kern beschikken we allen over dezelfde tools, hiermee zeggend dat verschillende manieren van denken, aandacht, motivatie en de beschikbaarheid van informatie leidend beginsel zijn. In die zin, en dat is wat we middels dit initiatief trachten te accentueren, het doet geen afbreuk aan non-lineaire katalysatoren die we slechts in alle bedachtzaamheid en integriteit aan experten kunnen aanbieden tot deskundiger onderzoek.