Met Spiral Dynamics en het Elaboration Likelihood Model hebben we een speelveld gecreëerd waarbinnen we alle richtingen uitkunnen, de variaties quasi oneindig. Het mag echter duidelijk zijn dat niet iedereen dezelfde interesses geniet, noch over dezelfde kennis beschikt, waardoor we begrijpelijkerwijs ook vaak naast elkaar heen lijken te praten. Op deze manier komen we vloeiend tot de dynamiek van zenden en ontvangen, tot het element van verzamelde kennis en op verschillende niveaus te percipiëren kleine dingen.
Visieschets
In dit bericht trachten we aan de hand van een praktijkvoorbeeld weer te geven hoe binnen de spiraaldynamiek een tweedeling kan ontstaan, enerzijds de onderhoudsniveaus (groen), anderzijds de zijnsniveaus (geel). Hiernavolgend een ‘vingerwijzing’ naar de chaostheorie, met betrekking tot hoe kleine dingen het wereldbeeld kunnen beïnvloeden. Kanttekening, in algemene zin kan onmogelijk ingeschat worden hoe de ontvanger deze of gene informatie onthaalt. Zijn we reeds vertrouwd met de aangeboden stimuli, of is het volledig nieuw? Verder leest het elaboratieproces in stappen die per individuele appreciatie verschillend kunnen doorlopen worden, of ook helemaal niet.
Vingerwijzing
In de moderne systeemtheorie bepaalt chaos de toestand van een systeem waarin zijn stabiele cycli plaatsruimen voor complexe, schijnbaar ordeloze gedragingen. Een chaos-venster is een periode waarin iedere invloed of prikkel van buitenaf tot dusdanige proporties kan worden ‘opgeblazen’ dat bestaande tendensen erdoor worden veranderd en er nieuwe tendensen ontstaan. Het ‘chaospunt’ is de cruciale toestand waarop tendensen die tot de huidige toestand van het systeem hebben geleid ineenstorten en het systeem niet meer kan terugkeren tot zijn vroegere toestanden en gedragsmodi, maar onomkeerbaar wordt gelanceerd langs een traject met een aangepaste structuur en bijhorende modus operandi.
Bedachtzaam
Met respect voor de spiraaldynamiek kunnen we, zonder hierom een waardeoordeel te suggereren, voor leken deze ‘vingerwijzing’ gemakshalve plaatsen binnen het conformistische perceptieveld, om vandaar het verdere verloop te beschouwen. Dit is achteraf makkelijker gezegd dan wanneer we voor de eerste keer met deze materie te maken krijgen, kleine dingen zijn binnen deze context immers ook overweldigende dingen die door het navigerende zelf wel/niet op een correcte manier geïnterpreteerd worden. Het is echter niet onze intentie om hierover een naslagwerk te willen schrijven, wat we vooral willen meegeven is dat ‘open dialoog’ ook tot neveneffecten kan leiden die we bij aanvang niet altijd kunnen vermoeden.
Tweedeling
Om duidelijk te zijn dat ‘kleine dingen’ ook tot een tweedeling kunnen leiden, is de ‘vingerwijzing’ met betrekking minieme fluctuaties echter te vaag. Dit vergt de bereidheid tot nader onderzoek zoals het elaboratieproces dan ook weerspiegelt, als een fasenproces van loslaten, overstijgen en omvatten. Ook hier is bedachtzaamheid echter gepast, ervaring leert immers dat er geen garantie bestaat dat het ‘beroeren’ van het auto-conformistische perceptieveld ook tot een positieve attitudeverandering leidt, veel vaker is om diverse niet onkenbare redenen het tegendeel waarachtiger. Al deze factoren maken echter wel dat een en ander het belang van het navigerende zelf ver overstijgt en voortschrijdend steeds hoopvoller genoodzaakt hierover experten te interpelleren.
Onbegrip
Tot slot, het navigerende zelf kan dan misschien wel aangenaam gecharmeerd worden door informatie die tot ieders beschikking staat, het is pas achteraf dat de ware betekenisdiepte zich laat opmerken. Ergo, het zou best kunnen dat dit bericht als eerder vaag en mistig gepercipieerd wordt, simpelweg door onwetendheid over wat chaostheoretici beweren over een reeks ‘vlindereffecten’ die als katalysatoren fungeren binnen een idealiter fluweelzachte paradigmashift. Simpeler gezegd, als ervaringswerkers kunnen we misschien dan wel vanuit het gele perceptieveld de wereld hoopvol beschouwen, het zegt niet dat het nogal starre dualisme binnen het groene perceptieveld onze harten niet pijnlijk beroeren kan.